Η Ευρώπη θ’ έρθεί σε επαφή ξανά με τέτοιες πρακτικές, που όμως γινόντουσαν από “μη-δυτικούς” με τη δημιουργία των αποικιών. Εικόνες από αυτές τις φυλές που εφάρμοζαν τέτοιες πρακτικές όπως η δερματοστιξία κατακλύζουν τη δύση. Αρχίζουν να τίθενται τα θεμέλια για τη δημιουργία του φαινομένου του Οριενταλισμού που θα μετεξελιχθεί κατά κάποιο τρόπο στο σχετικά πρόσφατο νεοτράϊπαλ κίνημα.
Η αναβίωση του ενδιαφέροντος για το τρόπο ζωής και τη τέχνη παραδοσιακών “μη-δυτικών” κοινωνιών-φυλών γίνετε προς το τέλος της δεκαετίας του ’70 κυρίως σε μεγάλα αστικά κέντρα από την Βόρεια Αμερική, όπως Λος Άντζελες, Σαν Φρανσίσκο-η δυτική ακτή της Αμερικής αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κέντρα της τέχνη της δερματοστιξίας και γενικά τεχνικών διακόσμησης του ανθρώπινου σώματος- Νέα Υόρκη και το Καναδά, Τορόντο. Το κίνημα αυτό δεν θα περιοριστεί στα τότε στενά πλαίσια της τέχνης των τατουάζ αλλά θα επηρεάσει σχεδόν κάθε μορφή αισθητικής έκφρασης με βασικότερες τις οπτικές τέχνες ζωγραφική, γλυπτική κ.λπ. Το κίνημα αυτό ήταν απότοκο της μεταποικιοκρατικής περιόδου κατά την οποία ο δυτικός πολιτισμός χρησιμοποίησε στοιχεία από άλλους πολιτισμούς επαναπροσδιορίζοντας τα και αφομοιώνοντας τα με τρόπο αποικιοκρατικό.
Μέλη Μαόρι συμμορίας από τη Νέα Ζηλανδία, φέρουν κάποια παραδοσιακά τατουάζ αλλά κυρίως φέρουν τατουάζ δυτικού τύπου ακολουθώντας τη παράδοση των τατουάζ του κινήματος των “Μαύρων Πανθήρων” της δεκαετίας του ΄60 της Αμερικής, ένδειξη αντίδρασης για το λευκό καθεστώς. Φωτογραφία του Chris Rainier.
Το κίνημα όσων αφορά την διακόσμηση του σώματος επιφέρει δραματικές αλλαγές, εισάγονται νέες τεχνικές, σχήματα και αναβιώνουν παραδόσεις που είχαν ξεχαστεί, ή εν μέρη έπαυσαν να έχουν κοινωνική σημασία.
Άτομα που ενστερνίζονταν απόψεις όπως η σωματική μεταμόρφωση ως μέσο αυτοπροσδιορισμού άρχισαν να δημιουργούν ομάδες τις οποίες τα ίδια αυτοπροσδιόριζαν ως φυλές. Η βασική φιλοσοφία αυτών των ομάδων βασίζετε σε δύο άξονες: (α) δημιουργία ομάδων, από άτομα άσχετα από την εθνική καταγωγή, θρησκευτικά πιστεύω και σεξουαλικές προτιμήσεις και (β) την ενεργή συμμετοχή σε “εναλλακτικές” μορφές κοινωνικότητας-κοινωνικής συμπεριφοράς όπως είναι οι “ακραίες” τροποποιήσεις του σώματος. Η “ακραία” παρέμβαση και η ανοικτή παρουσίαση αυτής είναι επίσης βασικό χαρακτηριστικό αυτών των ομάδων-γι’ αυτό συχνά τα τατουάζ γίνονται σε εμφανή μέρη του σώματος που δεν καλύπτονται από ρούχα.
Ευφάνταστα θρησκευτικά τατουάζ διακοσμούν το σώμα αυτού του άνδρα στο φεστιβάλ “Burning Man” στη έρημο της Νεβάδα. Φωτογραφία του Chris
Οι περισσότεροι ερευνητές αυτού του φαινομένου χαρακτηρίζουν το κίνημα αυτό με τον όρο “νέοι πρωτόγονοι”-neo primitives, ένας όρος δυστυχώς αρκετά προβληματικός αφού είναι αρκετά προβληματικός και δυσλειτουργικός. Θα ήταν καλύτερα να χρησιμοποιούμε τον όρο νεοτραϊπαλισμός άσχετα αν συχνά τα ίδια τα μέλη αυτοαποκαλούνται με τον πρώτο όρο. Μέσο των τατουάζ αυτά τα άτομα προσδιορίζουν τη ταυτότητα τους χρησιμοποιώντας συχνά σχήματα και τεχνικές από πραγματικά παραδοσιακές φυλές. Τα “σήματα” αυτά λειτουργούν όπως λειτουργούσαν και σε μια παραδοσιακή φυλή απλά τις περισσότερες φορές έχουν αποστερηθεί της πραγματικής τους σημασίας ή απλά έχει επαναπροσδιοριστεί-αυτό γίνετε κυρίως σε ομάδες όπου το πνευματικό στοιχείο είναι έντονο, όπως νεοπαγανιστικές ομάδες.
Τα μέλη της “Φυλής”, κάτω από την μεγάλη γέφυρα του Σαν Φρανσίσκο χώρο συγκέντρωσης της ομάδας. Είναι “αρχηγοί” της ομάδας και οι ίδιοι καλλιτέχνες τατουάζ που μαθήτευσαν κοντά σε παραδοσιακούς καλλιτέχνες στο Βόρνεο. Φωτογραφία του Chris Rainier.
Οι πρακτικές του “σημαδέματος” σ’ αυτές τις ομάδες κατά τους M. Atkinson και K. Young γίνονται για έξι, όπως υποστηρίζουν λόγους: 1.) γιατί θεωρείτε ότι είναι ένας τρόπος αντίδρασης στο σύγχρονο τρόπο ζωής, 2.) γιατί είναι ένα είδος μετάβασης του ατόμου σε μία καινή συνείδηση, 3.) ως ένδειξη ατομικότητας και δημιουργικότητας, 4.) ως τρόπου απόδειξης της φυσικής αντοχής στο πόνο, 5.) για ομορφιά και ως τρόπου έκφρασης αισθητικών ανησυχιών και 6.) για πνευματικούς λόγους.
Η χρήση τεχνικών και σχεδίων από άλλους πολιτισμούς σε αυτές τις ομάδες έχει οδηγηθεί ένα βήμα πιο μπροστά αφού αρκετοί είναι αυτοί που επισκέπτονται παραδοσιακούς καλλιτέχνες οι οποίοι τους μυούν στις παραδοσιακές τεχνικές και τη σημασία που έχουν. Η μαθητεία δυτικών καλλιτεχνών σ’ αυτούς τους παραδοσιακούς καλλιτέχνες όπως είναι η περίπτωση των αρχηγών της “Φυλής” από τη Καλιφόρνια διευκολύνει τη διακίνηση μοτίβων και το συνδυασμό τους με άλλα για τη δημιουργία υβριδικών μορφών. Συχνά παραδόσεις δερματοστιξίας που απειλούνταν με εξαφάνιση, γιατί δεν χρησιμοποιούνται από την εκεί κοινωνία, διασώθηκαν και αναβίωσαν γιατί τέτοιοι καλλιτέχνες αναπάραξαν και μελέτησαν αυτές.
Τα νεοτράϊπαλ τατουάζ αρχίζουν να αντικαθιστούν τα παραδοσιακά σχήματα που διακοσμούν τα σώματα στο δυτικό πολιτισμό. Μέσα από αυτές τις νεοτράϊπαλ φυλές η τέχνη της διακόσμησης του σώματος πείρε νέα μορφή και τροπή. Η τέχνη της δερματοστιξίας κάνει μια δυναμική επάνοδο στο δυτικό πολιτισμό χρησιμοποιώντας μία τεράστια γκάμα ερεθισμάτων, που είναι υπαίτια για την δημιουργία υβριδικών μορφών διακόσμησης του ανθρώπινου σώματος.
Πηγές:
Tony Lawrence, “A tattoo is for life: A sociological study of the changing significance of tattoos”, University of Stirling and Edinburgh.
M. Atkinson και K. Young “Flesh Journeys: Neo primitives and the contemporary rediscovery of radical body modification”, Deviant Behavior, 2001.
Paul Sweetman, “Anchoring the (postmodern) self? Body modification, fashion and identity”, Body and Society, 1999, 5,15.
Enid Schildkrout, “Inscribing the Body”, Annu. Rev. Anthropology, 2004, 33.
Εικόνες: http://www.nationalgeographic.com/tattoos/
Chris Rainier, Ancient Marks, 2003.
Παρακολουθήστε το παρακάτω βίντεο στο οποίο παρουσιάζετε η δουλεία ενός καλλιτέχνη που ασχολείται με το σκαριφισμό και γενικά με τη τέχνη της διακόσμησης του σώματος.
http://current.com/items/88806746_bloody_body_art
No comments:
Post a Comment